Suç işlemeye alenen tahrik suçu TCK ikinci kitabında Topluma Karşı Suçlar başlıklı üçüncü kısım Kamu Barışına Karşı Suçlar başlıklı beşinci bölümde madde 214’de üç fıkra halinde düzenlenmiştir.

Suç İşlemeye Alenen Tahrik Suçu Tanımı ve Cezası

Suç işlemek için alenen tahrikte bulunulması ile bu suç oluşur. Dikkat edilmesi gereken nokta bu suçun işlenebilmesi için “tahrik” eyleminin aleni şekilde yapılması gerektiğidir.

Madde metni şu şekildedir: “Suç işlemek için alenen tahrikte bulunan kişi, altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Suç işlemeye alenen tahrik suçu bir tehlike suçudur. Bu sebeple suç işlemeye tahrik suçunun tamamlanabilmesi için tahrik konusu suçların işlenmesi gerekmez. Suç işlemeye alenen tahrik suçunun hukuksal konusunu kamu barışı oluşturur.

Suç İşlemeye Alenen Tahrik Suçu Unsurları

Suç işlemeye tahrik suçu genel bir suçtur. Herkes bu suçun faili olabilir. Mağdur bakımından da aynı şekilde özel bir durum söz konusu değildir.

Bu suçun hareket ögesini, suç işlemeye yönelik alenen tahrik oluşturmaktadır. Aynı zamanda alenen tahrikin, belirsiz (birden çok) sayıdaki kişinin önünde yapılması gerekir. Tahrikin mutlaka kamuya açık yerlerde yapılması gerekli değildir.

Suç işlemeye alenen tahrik, aslında tahrik konusu suça bir hazırlık hareketi niteliğindedir. Kural olarak hazırlık hareketi niteliğindeki tahrik eylemleri cezalandırılmaz. Ancak aleni tahrik suçu bu kuralın istisnası niteliğindedir. Bu tür eylemlerin, kamu barışı açısından ifade ettiği tehlike nedeniyle, zararlı sonucun doğmasını beklemeden ve iştirak kurallarından bağımsız olarak ceza yaptırımı uygulanması kabul edilmiştir.

Halkı Birbirini Öldürmeye Tahrik Suçu

Türk Ceza Kanunu madde 214/2 de “Halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silahlandırarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kişi, on beş yıldan yirmi dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” denilerek bu suç düzenlenmiştir. Burada öncelikle 214/1’de düzenlenen ve 214/2’de düzenlenen suçların farklı iki suç olduğunu belirtmek gerekir. 214/1 de düzenlenen suçun cezası 6 ay ile 5 yıl arasındayken 214/2 de düzenlenen suçun cezası 15 yıl ile 24 yıl arasındadır. Ayrıca bu suçun oluşması için öldürmenin veya fiili saldırının başlaması gerekmez.

Nitelikli Unsur

Suçun basın ve yayın yoluyla işlenmesi cezanın artırılmasını gerektiren nitelikli bir unsurdur. Ancak haber verme sınırlarını aşmayan ve eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz. (TCY m.218)

Suç İşlemeye Alenen Tahrik 214/3

Türk Ceza Yasası madde 214 fıkra 3 gereğince tahrik konusu suçların işlenmesi halinde failin ayrıca işlenen suçlar bakımından azmettiren sıfatıyla cezalandırılması öngörülmüştür.

Bu suça teşebbüs mümkündür. Bu suç alenen tahrikin yapılmasıyla tamamlanır. Suçun tamamlanması için halkın tahrike kapılmış olmasına gerek yoktur.

Madde Gerekçesi

Maddenin birinci fıkrasında, suç işlemeye alenen tah­rik fiili, iştirak ilişkisinden bağımsız bir suç olarak tanımlanmıştır. Burada bir tehlike suçu söz konusu olduğundan, suç işlemeye tahrik su­çunun ta­mamlanabilmesi için tahrik konusu suçların işlenmesi gerekme­mektedir. Suç işlemek için tahrik, aslında tahrik konusu suça bir hazırlık hareketi niteliğin­dedir. Ancak aleni olarak gerçekleştirilen bu tür fiillerin, kamu barışı açısın­dan ifade ettiği tehlike nedeniyle, zararlı neticenin doğmasını beklemeden ve iştirak kurallarından bağımsız olarak ceza yaptırımı altına alınması gerek­miştir. Burada önemli olan, belirli olma­yan kimselerin suç işlemeye tahrik edilmesidir. Eğer muayyen kişiler, belli bir suçu işlemek için teşvik veya azmettirilmiş ise, meselenin iştirak kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.

Maddenin ikinci fıkrasında, halk kesimlerinin silahlı şekilde birbirle­rine karşı öldürmeye tahrik edilmesi iştirak hükümlerinden bağımsız olarak cezalandırılmaktadır. Suç, halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silah­landırarak, birbirini öldürmeye tahrik edilmesiyle oluşur. Suçun tamamlana­bilmesi için öldürmenin ya da fiili saldırının başlaması gerekmez. Belirli kişilerin öldürülmesinin istenmesi, tahrikin bu doğrultuda yapılmış olması halinde; fıkra hükmü uygulanmaz. Bu halde de konunun iştirak kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.

Üçüncü fıkra hükmüne göre, tahrik konusu suçların işlenmesi halinde, tahrikçi bu suçların her birinden dolayı azmettiren sıfatıyla sorumlu olacak­tır.

Eskişehir Ceza Avukatı Mahmut Rasul Uyanık

Eskişehir Avukat Mahmut Rasul Uyanık